Yivli Kaplin
Yivli
bağlantılar, kaynaklı ve dişli imalatın yapılamayacağı yerlerde
kullanılabileceği gibi diğer alternatif bağlantı türlerine göre montajı kolay
olan ve işçilik süresini kısaltan daha güvenilir bir bağlantı şeklidir. Rijit
sistemlerde bağlantı şartlarının zor olduğu durumlarda kullanıcıya montajda esneklik
sağlar. Boru bağlantı parçalarının kolay sökülüp takılabilmesinden dolayı kolay
montaj ve demontaj olanakları getiren, yüksek sızdırmazlık özelliğinin yanı
sıra gerektiğinde kolay temizlik ve bakım imkanı ile tesisatta gerekli
görüldüğü noktalarda ve deprem (sismik) korunmasına yönelik uygulamalarda
kullanılmaktadır. Maliyet açısından aralarında küçük bir fark oluşsa da son
yıllarda yivli
bağlantı diğer bağlantı şekillerine göre daha çok tercih edilmektedir. Yivli
bağlantının yapılabilmesi için fittings elemanlarının yivli
olarak üretilmiş olması, boruların üzerine yiv açılması ve
bunları birleştirici kaplinlerin
olması gerekir. Borulara yiv
açılarak üzerinde contaları bulunan kaplinler
vasıtasıyla birleştirilir. Yiv
açma işlemi, ezme veya kesme metodu ile yapılır. Yiv açma işlemi özel yiv makinesi veya
tornada yapılır. Yiv
üzerine kaplin
contası yerleştirildikten sonra kaplin
üzerindeki vidalarla sabitleştirilir. Vidalar sabitleştirilirken uygun
torklarda sıkılmalıdır. Kaplinlerin
contalarının tipi ve sıcaklık derecesi, spesifik uygulamalarda ortam
koşullarına uygun olarak seçilmelidir. Borudan branşman alınan noktalarda,
çıkış ağızlı yivli
bağlantı elemanları kullanılabilir. Kullanılan çıkış ağızlı yivli
bağlantı elemanının çıkış ağzındaki conta için üretici tarafından verilen delik
ölçüsünde delik açılır.
Avantajları; Yivli
sistemleri kullanma avantajları arasında montaj hızı ve kolaylığı, kaynağa
gerek olmaması, tekrar sökülebilme, bakım kolaylığı, zamandan tasarruf ve
düşük işçilik maliyetleri sayılabilir. Yivli
borularla birlikte kullanılan kelepçeler lastik contası ile birlikte tam
bir sızdırmazlık sağlar. Sismik hareketlerde yivli
bağlantı sistemleri esneme, genişleme, kısalma, bükülme özelliklerini
içerdiğinden kaynaklı sistemlere göre daha güvenlidir. Uygulanan yivli
boru hatları kelepçeler ile birlikte titreşim azaltıcı özelliğe sahiptir.
Uygulama Alanları
·
Yangın Tesisatı
·
Otomotiv Sektörü
·
Tesisat Sistemleri
·
Havalandırma Sistemleri
·
Ekskavatör, Gemi inşaatı
Kurulum üreticinin
talimatlarına ve ihtiyaçlarına göre yapılmalıdır. Kaplinler
FM Onaylı boru bağlantıları için kullanıldığı durumlarda, boru üreticisinin
montaj talimatları ve şartlar da dikkate alınmalıdır. Aksi belirtilmediği
sürece yivler, ANSI / AWWA C606 (en
son sürüm), " Grooved and Shouldered Joints" göre yapılmalıdır.